CD 25ο & CD 26ο
ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΑ ΜΕΛΗ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ (CD 25ο)
ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΑ ΜΕΛΗ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ (CD 26ο)
Set 2 CD (Σ 025-Σ 026)
Διάρκεια 71'.47'' και 64'.14''
Ηχογράφηση: Οκτώβριος / Δεκέμβριος 2003
Ψάλλει:
Πατήρ Γεώργιος Τσέτσης
Αθήνα 2013, ISBN 978-960-8009-43-1
Περιεχόμενα
Μέλη Χριστουγέννων (CD 25ο)
- Ιδιόμελα Ωρών 13´.17´´ (1. Βηθλεέμ ετοιμάζου ηχ πλ δ´ 2´.03´´ - 2. Τάδε λέγει Ιωσήφ ηχ πλ δ´ 2´.34´´ - 3. Εξεπλήττετο ο Ηρώδης ηχ βαρύς Γα 2´.01´´ - 4. Δόξα και Νυν. Σήμερον γεννάται ηχ πλ β´, εκφώνηση σε «ύφος κλιτόν» και μέλος, 6´.39´´).
- Ιδιόμελα Εσπερινού 11´.36´´ (1. Κύριε εκέκραξα - Κατευθυνθήτω ηχ β´ 2´.14´´ - 2. Δεύτε αγαλλιασώμεθα ηχ β´ 2´.22´´ - 3. Του Κυρίου Ιησού γεννηθέντος ηχ β´ 1´.04´´ - 4. Η βασιλεία σου Χριστέ ηχ β´ 1´.37´´ - 5. Τί σοι προσενέγκωμεν ηχ β´ 1´.21´´ - 6. Δόξα. Αυγούστου μοναρχήσαντος ηχ β´ 2´.57´´).
- Τροπάρια Προφητειών 1´.17´´ (1. Λαθών ετέχθης ηχ πλ β´ 0´.32´´ - 2. Ανέτειλας Χριστέ ηχ πλ β´ 0´.44´´).
- Καθίσματα (κατά την προφορική παράδοση) 3´.44´´ (1. Δεύτε ίδωμεν πιστοί ηχ δ´ 1´.19´´ - 2. Τί θαυμάζεις Μαριάμ ηχ δ´ 1´.13´´ - 3. Ο αχώρητος παντί ηχ δ´1´.11´´).
- Εις τον Ν´ Ψαλμό 3´.03´´ (1. Δόξα και Νυν. Τα σύμπαντα σήμερον ηχ β´ 1´.24´´ - 2. Ελέησόν με ο Θεός... Δόξα εν υψίστοις ηχ β´ 1´.39´´).
- Καταβασίες αργές Α´ και Β´ Κανόνα (Χριστός γεννάται ηχ α´ - Έσωσε λαόν ηχ α´ - Ωδές α´-θ´) 25´.33´´.
- Αίνοι 11´.11´´ (1. Πάσα πνοή - Αινείτε αυτόν ηχ δ´ 1´.45´´ - 2. Ευφραίνεσθε δίκαοι ηχ δ´ 1´.04´´ - 3. Ο Πατήρ ηυδόκησεν ηχ δ´ 0´.32´´ - 4. Θεοτόκε Παρθένε ηχ δ´ 0´.53´´ - 5. Δεύτε ανυμνήσωμεν ηχ δ´ 0´.52´´ - 6. Δόξα. Ότε καιρός ηχ πλ β´ 3´.22´´ - 7. Και νυν. Σήμερον ο Χριστός ηχ β´ 2´.40´´).
- Απολυτίκιο - Κοντάκιο 1´.50´´ (1. Η γέννησίς σου Χριστέ ηχ β´ 0´.48´´ - 2. Η Παρθένος σήμερον ηχ γ´ 1´.02´´).
Μέλη Θεοφανείων (CD 26ο)
- Ιδιόμελα Ωρών 8´.44´´ (1. Τάδε λέγει Κύριος ηχ πλ δ´ 2´.47´´ - 2. Θάμβος ην κατιδείν ηχ βαρύς 1´.56´´ - 3. Δόξα και Νυν. Την χείρα σου την αψαμένην ηχ πλ α´ 3´.59´´).
- Ιδιόμελα Εσπερινού 9´.27´´ (1. Κύριε εκέκραξα - Κατευθυνθήτω ηχ β´ 2´.24´´ - 2. Τον φωτισμόν ημών ηχ β´ 1´.27´´ - 3. Του λυτρωτού ημών ηχ β´ 1´.16´´ - 4. Τα Ιορδάνια ρείθρα ηχ β´ 1´.15´´ - 5. Σώσαι βουλόμενος ηχ β´ 1´.14´´ - 6. Δόξα και Νυν. Υπέκλινας κάραν ηχ β´ 1´.49´´).
- Τροπάρια Προφητειών 0´.52´´ (1. Επεφάνης εν τω κόσμω ηχ πλ α´ 0´.21´´ - 2. Αμαρτωλοίς και τελώναις ηχ πλ β´ 0´.31´´).
- Καθίσματα (κατά την προφορική παράδοση) 3´.06´´ (1. Επιφανέντος σου εν Ιορδάνη ηχ γ´ 1´.04´´ - 2. Ιορδάνη ποταμέ ηχ δ´ 1´.15´´ - 3. Τα ρείθρα ηγίασας ηχ δ´ 0´.46´´).
- Εις τον Ν´ Ψαλμό 3´.47´´ (1. Δόξα και Νυν. Τα σύμπαντα σήμερον ηχ β´ 1´.32´´ - 2. Ελεήμον ελέησόν με ο Θεός ... Θεός λόγος επεφάνη ηχ πλ β´ 2´.14´´).
- Καταβασίες Α´ Κανόνα (Βυθού ανεκάλυψε πυθμένα ηχ β´, Ωδές α´-θ´) 5´.27´´.
- Καταβασίες Β´ Κανόνα (Στίβει θαλάσσης ηχ β´, Ωδές α´-θ´) 5´.01´´.
- Αίνοι 14´.26´´ (1. Πάσα πνοή ηχ α´ 1´.13´´ - 2. Αινείτε ηχ α´, αργό, 2´.32´´ - 3. Φως εκ φωτός ηχ α´ 0´.32´´ - 4. Πώς σε Χριστέ ηχ α´ 0´.32´´ - 5. Σύ εν Ιορδάνη ηχ α´ 0´.55´´ - 6. Το αληθινόν φως ηχ α´ 1´.54´´ - 7. Ο περιβάλλων τον ουρανόν ηχ α´ 1´.25´´- 8. Δόξα. Νάματα Ιορδάνια ηχ πλ β´ 2´.33´´ - 9. Και νυν. Σήμερον ο Χριστός ηχ β´ 2´.46´´).
- Εις τον Αγιασμόν 5´.07´´ (1. Φωνή Κυρίου ηχ πλ δ´ 0´.56´´ - 2. Σήμερον των υδάτων ηχ πλ δ´ 0´.39´´ - 3. Ως άνθρωπος εν ποταμώ ηχ πλ δ´ 1´.01´´ - 4. Δόξα και Νυν. Προς την φωνήν του βοώντος ηχ πλ δ´ 2´.29´´).
- Απολυτίκιο - Κοντάκιο 1´.29´´ (1. Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε ηχ α´ 0´.49´´ - 2. Επεφάνης σήμερον ηχ δ´ 0´.39´´).
- Τρισάγια 6´.29´´ (1. Όσοι εις Χριστόν ηχ πλ α´ Γεωργίου Ραιδεστηνού 2´.16´´ - 2. Δύναμις. Όσοι εις Χριστόν ηχ πλ α´ Γεωργίου Σαρανταεκκλησιώτου, Του Βήματος, 1´.51´´ - 3. Δύναμις. Όσοι εις Χριστόν ηχ α´ Κωνσταντίνου Πρίγγου 2´.19´´).
Σχολιασμός
Μέσα στον ενιαύσιο εορτολογικό κύκλο της ορθόδοξης λειτουργικής πράξης τα Χριστούγεννα και τα Θεοφάνεια κατέχουν σημαντική, πρωτεύουσα θέση. Πρόκειται ασφαλώς για τις δύο σπουδαιότερες Δεσποτικές εορτές, και ο υμνογραφικός και μελικός πλούτος που τις περιβάλλει είναι, γι’ αυτό, ιδιαίτερα μεγάλος και ιδιαίτερα ενδιαφέρων. Με την προσθήκη μάλιστα της Ακολουθίας των Ωρών (σε Χριστούγεννα και Θεοφάνεια) εκτυλίσσεται ένα πλήθος ειδικών Αναγνωσμάτων και Τροπαρίων που υμνούν και περιγράφουν τα δύο αυτά μεγάλα ιστορικά και εκκλησιολογικά γεγονότα. Τα Τροπάρια αυτά της Ακολουθίας των Ωρών ανήκουν όλα, από άποψη μελοποιητική, στην παλαιά και εμμελή παράδοση του Στιχηραρίου. Στην ίδια στιχηραρική παράδοση ανήκουν επίσης και τα υπόλοιπα ιδιόμελα μέλη του Εσπερινού και του Όρθρου. Έτσι, όλα αυτά τα στιχηραρικά μέλη Χριστουγέννων και Θεοφανείων παραπέμπουν σε μια συμπυκνωμένη, και διαχρονική στην ιστορική της εξέλιξη, μελοποιητική ψαλτική παράδοση που καλύπτει το Παλαιό ανώνυμο Στιχηράριο (της καθαυτό Βυζαντινής περιόδου, 14ος-15ος αι.), το Στιχηράριο του Χρυσάφη του νέου (αυτόγραφο 1655), το σχεδόν σύγχρονό του Στιχηράριο του Γερμανού Νέων Πατρών (αυτόγραφο 1665), το περιορισμένο μόνο στα Δοξαστικά, ως συνέχεια του προηγουμένου, Δοξαστάριο του Ιακώβου πρωτοψάλτου (σύνθεση, τέλος 18ου αι.), και το νεωτερικό επίσης Δοξαστάριο του Πέτρου Πελοποννησίου (σύνθεση, περ. 1765-1775). Η παλαιά, και αδιάλειπτη, αυτή μελική και ψαλτική παράδοση στα στιχηρά Ιδιόμελα και Δοξαστικά των Χριστουγέννων και των Θεοφανείων αποτυπώνεται σήμερα (τουλάχιστον όπως ψάλλονται ακόμη στον ειδικό χώρο του Οικουμενικού Πατριαρχείου), εμπλουτισμένη ωστόσο με τις αναγκαίες «στοχαστικές» προσαρμογές της σύγχρονης ψαλτικής πραγματικότητας, στην εκδοχή του μεγάλου Άρχοντα πρωτοψάλτη Κωνσταντίνου Πρίγγου (στην με υπέρτιτλο «Πατριαρχική Φόρμιγγα» και ειδικότερα στον υπό τον τίτλο «Μουσική Κυψέλη» Α´ τόμο). Το ίδιο ισχύει, πρέπει να σημειωθεί, και για τις Καταβασίες. Την παλαιά μελική και ψαλτική παράδοση του Ειρμολογίου του Μπαλασίου ιερέως (σύνθεση, τέλος 17ου αι.) και κυρίως του αργού Ειρμολογίου των Καταβασιών του Πέτρου Πελοποννησίου (σύνθεση, περ. 1764-1770) συμπυκνώνει σήμερα, ως ήπια διασκευή και συνέχεια του τελευταίου, το Ειρμολόγιο των Καταβασιών του Ιωάννου πρωτοψάλτου, από το οποίο επίσης ψάλλονται στον Πατριαρχικό χώρο όλα τα σχετικά μέλη. Έτσι, τα μέλη των Χριστουγέννων και Θεοφανείων, στις ειδικές Ακολουθίες των Ωρών, του Εσπερινού και του Όρθρου, ψάλλονται όλα εκεί (μέχρι και σήμερα) από τα δύο αυτά «πατριαρχικά» μουσικά βιβλία διατηρώντας στο ακέραιο τον αρχαίο μελικό τους χαρακτήρα και τον αρχαίο, ταυτόχρονα, ψαλτικό τρόπο εκφοράς και απαγγελίας.
Στην παρούσα έκδοση δημοσιεύονται ακριβώς, κατ’ εκλογήν (από τον ίδιο τον ψάλλοντα), χαρακτηριστικά μέλη (για το ιστορικό, δογματικό και εκκλησιολογικό τους περιεχόμενο) τόσο από τις Ακολουθίες των Χριστουγέννων (Ωρών, Εσπερινού, Όρθρου), όσο και των Θεοφανείων (επίσης Ωρών, Εσπερινού, Όρθρου, επιπλέον εδώ και από την Ακολουθία του Αγιασμού), και ειδικά όπως αυτά ψάλλονται στον Πατριαρχικό ναό του Αγ. Γεωργίου στο Φανάρι, δηλαδή στον καθαυτό χώρο του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Έτσι, από τα Χριστούγεννα, και από την Ακολουθία των Ωρών, έχουν επιλεγεί και ψάλλονται τα χαρακτηριστικά Ιδιόμελα Βηθλεέμ ετοιμάζου ηχ πλ δ´, Τάδε λέγει Ιωσήφ ηχ πλ δ´, Εξεπλήττετο ο Ηρώδης ηχ βαρύς Γα, και το λαμπρό δίχορο Δοξαστικό Σήμερον γεννάται ηχ πλ β´. Από τον Εσπερινό, εκτός του Κεκραγαρίου, τα χαρακτηριστικά επίσης Ιδιόμελα Δεύτε αγαλλιασώμεθα ηχ β´, Του Κυρίου Ιησού γεννηθέντος ηχ β´, Η βασιλεία σου Χριστέ ηχ β´, Τί σοι προσενέγκωμεν ηχ β´, και το εξίσου λαμπρό, ιστορικό και αλληγορικό, Δοξαστικό Αυγούστου μοναρχήσαντος ηχ β´ που τόσο προσιδιάζει στην ιστορικότητα της του Χριστού Γεννήσεως. Στην ενότητα αυτή προστίθενται τα λεγόμενα Τροπάρια των Προφητειών Λαθών ετέχθης ηχ πλ β´ και Ανέτειλας Χριστέ ηχ πλ β´. Από τα μέλη του Όρθρου, καταρχήν τα Καθίσματα Δεύτε ίδωμεν πιστοί ηχ δ´, Τί θαυμάζεις Μαριάμ ηχ δ´, και Ο αχώρητος παντί ηχ δ´, τα εις τον Ν´ Ψαλμό Τα σύμπαντα σήμερον ηχ β´ και Δόξα εν υψίστοις ηχ β´, οι λαμπρές Καταβασίες του Α´ Κανόνα Χριστός γεννάται ηχ α´ και οι λεγόμενες ιαμβικές του Β´ Έσωσε λαόν ηχ α´, το πλήρες σύστημα των Αίνων, ήτοι, εκτός του Πασαπνοαρίου, τα Ιδιόμελα Ευφραίνεσθε δίκαιοι ηχ δ´, Ο Πατήρ ηυδόκησεν ηχ δ´, ,Θεοτόκε Παρθένε ηχ δ´, Δεύτε ανυμνήσωμεν ηχ δ´, το Δοξαστικό Ότε καιρός ηχ πλ β´ και το Και νυν Σήμερον ο Χριστός εν Βηθλεέμ ηχ β´, τέλος το Απολυτίκιο Η γέννησίς σου Χριστέ ηχ δ´ και το Κοντάκιο Η Παρθένος σήμερον ηχ γ´.
Από τα Θεοφάνεια, και από την Ακολουθία των Ωρών, έχουν επιλεγεί και ψάλλονται τα χαρακτηριστικά επίσης, για την περίπτωση, Ιδιόμελα Τάδε λέγει Κύριος προς Ιωάννην ηχ πλ δ´, Θάμβος ην κατιδείν ηχ βαρύς Γα, και το Δοξαστικό Την χείρα σου την αψαμένην ηχ πλ α´. Από τον Εσπερινό, εκτός του Κεκραγαρίου, τα στιχηρά Ιδιόμελα Τον φωτισμόν ημών ηχ β´, Του λυτρωτού ημών ηχ β´, Τα Ιορδάνια ρείθρα ηχ β´, Σώσαι βουλόμενος ηχ β´, και το Δοξαστικό Υπέκλινας κάραν ηχ β´, επίσης τα Τροπάρια των Προφητειών Επεφάνης εν τω κόσμω ηχ πλ α´ και Αμαρτωλοίς και τελώναις ηχ πλ β´. Από τα μέλη του Όρθρου, τα Καθίσματα Επιφανέντος του εν Ιορδάνη ηχ γ´, Ιορδάνη ποταμέ ηχ δ´, και Τα ρείθρα ηγίασας ηχ δ´, τα εις τον Ν´ Ψαλμό Τα σύμπαντα σήμερον ηχ β´ και Θεός λόγος επεφάνη ηχ πλ β´, οι λαμπρές επίσης Καταβασίες του Α´ Κανόνα Βυθού ανεκάλυψε πυθμένα ηχ β´ και οι ιαμβικές του Β´ Στίβει θαλάσσης ηχ β´, και εδώ το πλήρες σύστημα των Αίνων, ήτοι, εκτός του Πασαπνοαρίου, τα Ιδιόμελα Φως εκ φωτός ηχ α´, Πώς σε Χριστέ ηχ α´, Σύ εν Ιορδάνη ηχ α´, Το αληθινόν φως ηχ α´, Ο περιβάλλων τον ουρανόν ηχ α´, το Δοξαστικό Νάματα Ιορδάνια ηχ πλ β´ και το Και Νυν Σήμερον ο Χριστός εν Ιορδάνη ηχ β´. Από την Ακολουθία του Αγιασμού τα τροπάρια Φωνή Κυρίου επί των υδάτων ηχ πλ δ´, Σήμερον των υδάτων ηχ πλ δ´, Ως άνθρωπος εν ποταμώ ηχ πλ δ´ και το Δόξα και Νυν Προς την φωνήν του βοώντος ηχ πλ δ´. Τέλος, το Απολυτίκιο Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε ηχ α´ και το Κοντάκιο Επεφάνης σήμερον ηχ δ´. Εδώ προστίθενται επίσης και ορισμένα Τρισάγια Δεσποτικών εορτών, από την Ακολουθία της Λειτουργίας, συγκεκριμένα το Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε ηχ πλ α´ του Γεωργίου Ραιδεστηνού, το ίδιο ηχ πλ α´ του Γεωργίου Σαρανταεκκλησιώτου (το γνωστό του Βήματος) και ακόμη ένα σε ηχ α´ του Κωνσταντίνου Πρίγγου.
Τα παρόντα επιλεγμένα μέλη των Χριστουγέννων και Θεοφανείων ψάλλει εδώ ο Πατήρ Γεώργιος Τσέτσης, Μέγας Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Πατριαρχείου (ηχογράφηση, Χριστούγεννα, Οκτώβριος/Δεκέμβριος 2003, Θεοφάνεια, Δεκέμβριος 2003, τεχνικοί Γιάννης Σκιαδάς, Κώστας Βλάχος, Studio Sigma Sound, Ισοκράτες, Γιώργος Μπακόπουλος, Νίκος Ανδρίκος, Τάσος Μπόκος, Βασίλης Μαρουλάς). Τα μέλη όλα ψάλλονται από αντίστοιχα τρία κλασικά Πατριαρχικά μουσικά βιβλία. Τα Ιδιόμελα και τα Δοξαστικά από την «Πατριαρχική Φόρμιγγα» του Κωνσταντίνου Πρίγγου (τόμ. Α´ «Μουσική Κυψέλη»), οι Καταβασίες των Χριστουγέννων από το «Ειρμολόγιο των Καταβασιών» του Ιωάννου πρωτοψάλτου (από την αναστατική 5η έκδοση του 1903), και τα Τρισάγια των Δεσποτικών εορτών από τη «Μουσική Συλλογή» του Γεωργίου Πρωγάκη (Κων/πολη 1909/1910). Οι Καταβασίες των Θεοφανείων και ορισμένα άλλα μέλη ψάλλονται κατά την προφορική Πατριαρχική παράδοση (το Τρισάγιο του Πρίγγου από χειρόγραφη καταγραφή). Οι ερμηνείες αυτές (όπως και οι άλλες του πατρός Γεωργίου Τσέτση, «Μνημεία», Οκτάηχα αρ. 18-21, «Σύμμεικτα», αρ. 2 & 3, 6, 7 & 8, 23 & 24) έχουν πολλά και σπουδαία γνωρίσματα. (1) Το πρώτο και κύριο είναι ο εξαίρετος συνδυασμός έντυπης και προφορικής ερμηνευτικής παράδοσης. Καταρχήν, η εκτέλεση εδώ στα έντυπα μέλη δεν αποτελεί απλώς μια τυπική ψαλτική «ανάγνωση». Όλα εκτελούνται με πιστότητα, αλλά και ελευθερία, μέσα στα πλαίσια της αυθεντικής ιστορικής και πατριαρχικής ερμηνείας στο ύφος, στο ρυθμό, στην απόδοση των ήχων, των διαστημάτων, των ειδικών ποιοτικών χαρακτήρων. Το σπουδαιότερο όμως, παντού στα μέλη ενσωματώνονται, με εξαιρετική δεξιοτεχνία και έμπνευση, προφορικές θέσεις και διατυπώσεις, όπως τις διατηρεί η απαράμιλλη ακουστική μνήμη, από τη μεγάλη περίοδο ακμής των Πατριαρχικών χορών (1939-1959, με Άρχοντα πρωτοψάλτη τον Κωνσταντίνο Πρίγγο και Άρχοντα λαμπαδάριο τον Θρασύβουλο Στανίτσα). Εδώ πρέπει να προστεθούν και τα ορισμένα προφορικά εξολοκλήρου μέλη, διατυπωμένα και αυτά κατά τη μεγάλη, και έντεχνη, Πατριαρχική ψαλτική παράδοση. Η σύζευξη αυτή έντυπης και προφορικής αποτύπωσης δεν αποτελεί μόνο ιδιόσημο χαρακτηριστικό της παρούσας εκτέλεσης, αλλά προσδίδει και ξεχωριστή βαρύτητα στην ηχητική καταγραφή των ειδικών, και τόσο σημαντικών, λειτουργικών αυτών μελών. (2) Το δεύτερο είναι ό,τι θα μπορούσε να ονομασθεί, πέρα από το ύφος, ως ήθος ερμηνευτικής εκφοράς. Δεν είναι μόνο, στη συγκεκριμένη περίπτωση, η εγκρατής και ανεπιτήδευτη διατύπωση, οι ήπιες και αρμόδιες για κάθε μέλος βάσεις, οι κατάλληλοι ρυθμοί και χρόνοι, είναι προπάντων η εσωτερική μετοχή και μέθεξη, η λειτουργική μουσική συνείδηση, η βιωμένη ουσιαστική πνευματικότητα. Το ερμηνευτικό αυτό ήθος, πεμπτουσία του Πατριαρχικού ψαλτικού περιβάλλοντος, αποτελεί ταυτόχρονα και προσωπικό αποτύπωμα του πατρός Γεωργίου Τσέτση. Ο οποίος υποτάσσει το ατομικό στο συλλογικό, το εφήμερο στην ιστορική διαχρονία, την απλή τέρψη στην ουσιαστική πνευματική υπόσταση. Γιατί μέσα από μια τέτοια ερμηνεία αναδεικνύεται έξοχα ο υμνογραφικός Λόγος, τον οποίο υπηρετεί (και πρέπει να υπηρετεί) πρωτίστως το Μέλος στην αυθεντική του αποστολή. (3) Εδώ πρέπει να προστεθεί και το ιδιοπρόσωπο φωνητικό τάλαντο (τονικότητα, εύρος φωνής, ηχόχρωμα). Επίσης, η όλη τεχνική της εκφοράς και η ορθή απόδοση (όπου πρέπει και όπως πρέπει) των ποιοτικών εκφραστικών χαρακτήρων, χωρίς ιδιάζουσα έξαρση, υποταγμένων φυσιολογικά μέσα στη γενική ροή του όλου ερμηνευτικού σχήματος. Με τα δεδομένα αυτά, στις ερμηνείες του αυτές ο πατήρ Γεώργιος Τσέτσης παρουσιάζεται, όπως άλλωστε και σε όλες τις άλλες, χωρίς αισθαντισμούς, χωρίς γλυκερότητα, αντίθετα, μεστός, στιβαρός, αρχοντικός, επίσημος. Ό,τι ταιριάζει ακριβώς στα λαμπρά και επίσημα αυτά μέλη.
Ειδικός λόγος πρέπει να γίνει για τις Καταβασίες των Χριστουγέννων και των Θεοφανείων (Α´ και Β´ Κανόνα). Η ερμηνεία και στις δύο περιπτώσεις υπερβαίνει κατά πολύ την κοινή και καθιερωμένη εμπειρία. Το αρχαιοπρεπές αργό μέλος στις Καταβασίες των Χριστουγέννων (απλές και ιαμβικές) αποδίδεται εξαίρετα, με ιδιάζουσα στοχαστικότητα και ηχόχρωμα που παραπέμπει εξίσου σε αρχαιότροπη όμοια εκφορά. Παρά την ήπια βάση, είναι ολοφάνερη η μεγαλοπρέπεια και η επιβλητικότητα της όλης ηχοχρωματικής απόδοσης που ανταποκρίνεται σε ομόλογες ιδιότητες της μουσικής σύνθεσης και της επίσημης μεγάλης αυτής Δεσποτικής εορτής. Μια, από κάθε άποψη, εντυπωσιακή και καθ’ όλα ενδιαφέρουσα εκτέλεση και ερμηνεία. Αντίθετα, οι Καταβασίες των Θεοφανείων (επίσης απλές και ιαμβικές) εκφωνούνται σε ταχύρυθμο μέλος, όπως ψάλλονταν προφορικά και κατά παράδοση στον Πατριαρχικό ναό (και όπως αυτές έχουν καταγραφεί από τον Άρχοντα πρωτοψάλτη Βασίλειο Νικολαΐδη το έτος 1969). Ειδικότερα, οι απλές σε ρυθμό περισσότερο γοργό και πυκνό (σχεδόν καλπάζοντα), ενώ οι ιαμβικές σε κανονικό για μέλος σύντομο και συλλαβικό. Εκείνο επίσης το οποίο εξαίρεται είναι η έντονη παντού εκφραστικότητα και η εξαιρετική απόδοση του ειδικού μελικού ηχοχρώματος. Κι εδώ μια σπουδαία και λαμπρή εκτέλεση, ιστορική και αυτή στην ουσία της καταγραφή.
Οι ερμηνείες του πατρός Γεωργίου Τσέτση στα μέλη αυτά των Χριστουγέννων και των Θεοφανείων αποτελούν ένα λαμπρό (και πάλι) δείγμα όχι μόνο της μεγάλης Πατριαρχικής μουσικής παράδοσης, αλλά και του αυθεντικού (και ιστορικού) τρόπου ερμηνείας, γενικότερα, των Εκκλησιαστικών μελών. Στην πραγματικότητα, αποτυπώνουν (και εδώ) τη μεγάλη περίοδο ακμής (1939-1959) των Πατριαρχικών χορών (και του Ελληνισμού της Πόλης γενικότερα), την οποία ελάμπρυναν (όπως ειπώθηκε) ο Κωνσταντίνος Πρίγγος ως Άρχων πρωτοψάλτης και ο Θρασύβουλος Στανίτσας ως Άρχων λαμπαδάριος. Από την άποψη αυτή αποτελούν ταυτόχρονα και ένα πολύτιμο ιστορικό τεκμήριο. Επίσης, προβάλλουν ως ιδεώδες υπόδειγμα σύζευξης του ιστορικού με το ζωντανό και ενεργό ψαλτικό ιδίωμα. Και εδώ η «παράδοση» δεν αποτελεί απλώς ένα άσαρκο μιμητικό αποτύπωμα, αλλά μιαν, κοινωνικά και ιστορικά, δυναμική ανανεωτική πραγματικότητα. Γι’ αυτό και η παρούσα ηχογράφηση υπερβαίνει, και στην περίπτωση αυτή, την απλή ψαλτική σημασία.
