Αρχική » Βιογραφικά » Ιωάννης Παλάσης

Ιωάννης Παλάσης (1891-1942)

Γεννήθηκε (1891) στο Βογατσικό Μακεδονίας. Μικρός εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όπου φοίτησε στο Ζωγράφειο Λύκειο, ενώ μαθήτευσε παράλληλα κοντά στον Νηλέα Καμαράδο. Νέος πολύ ανέλαβε ως πρωτοψάλτης του μητροπολιτικού ναού Αμισού Πόντου (Σαμψούντας), στον οποίο και έψαλλε ως τη Μικρασιατική Καταστροφή (1922). Επανήλθε στην Κωνσταντινούπολη, όπου και συνέχισε να ψάλλει ως δεξιός ψάλτης, αρχικά στην Αγία Ευφημία Χαλκηδόνος (1922-1931) και στη συνέχεια στον Άγιο Νικόλαο Γαλατά (1931-1942). Εδώ κατέκτησε την ευρύτατη λαϊκή αποδοχή με την ηδυφωνία και την τέχνη του, ψάλλοντας τα δικά του μέλη, καθώς και άλλων (πάντοτε με το δικό του τρόπο). Ταυτόχρονα εγκαινίασε (παράλληλα με τον Νηλέα Καμαράδο και τον Μιχαήλ Χατζηαθανασίου) τους πολυπρόσωπους εξω-λειτουργικούς χορούς σε Αίθουσες και Ναούς της Πόλης. Μάλιστα, στην πράξη είναι εκείνος που επέβαλε τους χορούς αυτούς (παράδοση που ακολούθησαν αργότερα επίσης ο Κωνσταντίνος Πρίγγος και ο Θρασύβουλος Στανίτσας). Φημισμένος, πράγματι, Κωνσταντινουπολίτης ψάλτης, με προσωπική άποψη για την τέχνη αυτήν και πολλούς μαθητές (ανάμεσα στους οποίους και ο Θρασύβουλος Στανίτσας). Ως σύγχρονος εκκλησιαστικός συνθέτης είναι από τους πιο άξιους και γνωστούς (ακόμη και στον ευρύτερο Ελλαδικό χώρο). Ανήκει και αυτός στον κύκλο των εξω-πατριαρχικών Κωνσταντινουπολιτών μουσικών και δασκάλων (ανάμεσά τους ο Παναγιώτης Κηλτζανίδης, ο Νηλέας Καμαράδος και ο Μιχαήλ Χατζηαθανασίου), οι οποίοι, προς το τέλος του 19ου αι. και κυρίως στο α' μισό του 20ού, εκπροσωπούν περισσότερο μιαν, ευρύτερα, αστική - ανατολική εκκλησιαστική μουσική παράδοση. Έχει μελοποιήσει πολλά και ποικίλα μέλη, όπως Δοξαστικά, Χερουβικά, Λειτουργικά με Άξιον εστίν σε διαφόρους ήχους, Δύναμις Τρισαγίων επίσης σε διαφόρους ήχους, και άλλα. Από αυτά, τα περισσότερο γνωστά (και ενδιαφέροντα) είναι τα Λειτουργικά του (είδος που καλλιεργήθηκε άλλωστε πολύ από τον κύκλο αυτόν και τους μετέπειτα Κωνσταντινουπολίτες μουσικούς) και το περίφημο Δύναμις του Τρισαγίου σε ήχο β' με Κράτημα (εκτελούμενο από πολλούς σύγχρονους ψάλτες, βλ. και "Σύμμεικτα Εκκλησιαστικής Μουσικής", CD 4o, αρ. 18, εκτελούμενο από τον μητροπολίτη Νικόδημο Βαλληνδρά). O Ιωάννης Παλάσης ως ψάλτης, ως χοράρχης και ως μελοποιός είναι, γενικότερα, από τους πιο σημαντικούς (και γνωστούς) εκκλησιαστικούς μουσικούς του 20ού αιώνα.